Geotermia od lat uchodzi za jedno z najbardziej stabilnych i ekologicznych źródeł energii. Problemem pozostają jednak wysokie koszty odwiertów, ryzyka geologiczne i ograniczona liczba lokalizacji nadających się do komercyjnego wykorzystania. Kanadyjski startup Rodatherm zapowiada przełom, który może zmienić reguły gry – także w Polsce.
Spis treści
Rodatherm – rewolucja bez odwiertów i bez wody
Nowe podejście eliminuje dwa największe wyzwania geotermii: konieczność wiercenia w gorących skałach i wykorzystania wody jako czynnika roboczego. Rodatherm stosuje całkowicie zamknięty obieg z innowacyjnym płynem roboczym, odizolowanym od otoczenia. Ciepło odbierane jest z basenów osadowych, w których naturalna konwekcja zastępuje klasyczne przepływy wodne.
Startup deklaruje o około 50% wyższą sprawność niż systemy binarne i pięciokrotnie mniejsze zużycie płynu roboczego. Dodatkowym atutem ma być brak zagrożenia dla wód gruntowych i środowiska. Obecnie firma realizuje pilotaż w stanie Utah, finansowany przez TDK Ventures kwotą 38 mln USD.
Koszty geotermii w Polsce
Analiza przetargów z lat 2018–2023 pokazuje, że w Polsce odwierty geotermalne kosztują średnio od 6,65 do 20,41 tys. zł netto za metr w zależności od głębokości.
-
Dla odwiertu 2,5 km to około 16,4 mln zł.
-
Dla odwiertu 3,0 km – około 20 mln zł.
Typowy dublet (dwa odwierty) oznacza wydatek rzędu 33–40 mln zł jeszcze przed uwzględnieniem powierzchniowej instalacji (wymienniki, pompy, automatyka). Realny CAPEX dla średniej ciepłowni geotermalnej w Polsce wynosi dziś 60–100 mln zł.
Mimo tego geotermia potrafi być konkurencyjna. Przykład miasta Koło pokazuje, że włączenie instalacji geotermalnej pozwoliło obniżyć taryfy ciepła. Potwierdzają to również taryfy zatwierdzane przez URE dla kolejnych zakładów, w tym dla Geotermii Podhalańskiej. W Polsce działa obecnie 10 ciepłowni geotermalnych o łącznej mocy ok. 219 MW, a kolejne inwestycje są w toku.
Porównanie technologii
-
Rodatherm – zamknięty układ w basenach osadowych, bez kontaktu z wodą gruntową. Potencjał: niższe ryzyka geologiczne i środowiskowe. Bariera: brak danych z pełnoskalowej instalacji, niepewność realnego kosztu wytwarzania energii (LCOE).
-
Eavor-Loop – multilateralne układy zamknięte. Badania Stanfordu pokazują, że zejście poniżej 70 USD/MWh wymaga korzystnych warunków geologicznych i tanich wierceń poziomych.
-
GreenFire Energy (GreenLoop) – zamknięte pętle jako retrofit istniejących odwiertów. Plus: wykorzystanie już wywierconych szybów. Minus: ograniczona skala.
-
Klasyczna hydrotermalna geotermia – sprawdzona i funkcjonująca w Polsce. Ograniczenia: mineralizacja wód, obowiązek reiniekcji, ryzyko chemiczne. Atuty: udowodniona ekonomika, możliwość obniżania cen ciepła, wsparcie dotacyjne.
Geotermia + magazynowanie sezonowe
Kierunkiem wartym uwagi jest integracja geotermii z sezonowymi magazynami ciepła (BTES/ATES). Takie rozwiązanie pozwala wyrównać szczyty zapotrzebowania i zwiększyć wykorzystanie mocy źródła. W polskich warunkach klimatycznych i taryfowych to szansa na obniżenie kosztu jednostkowego GJ i poprawę rentowności instalacji bez konieczności sięgania po paliwa kopalne.
Wnioski dla Polski
Jeżeli lokalne warunki geologiczne sprzyjają – klasyczna geotermia pozostaje dziś najpewniejszą opcją. Jednak w miejscach, gdzie ryzyka geologiczne są duże, a samorządy szukają technologii o minimalnej ingerencji w środowisko, rozwiązania takie jak Rodatherm czy Eavor mogą okazać się atrakcyjne.
Dla gmin planujących inwestycje kluczowe będzie:
-
bardzo dokładne rozpoznanie geologiczne,
-
porównanie LCOE/LCOH różnych technologii,
-
analiza możliwości dotacyjnych (NFOŚiGW, fundusze UE),
-
oraz integracja z istniejącą siecią ciepłowniczą.
Jeśli polskie pilotaże nowych rozwiązań się powiodą, geotermia XXI wieku może stać się realną alternatywą wobec gazu i węgla, a kraj zyska stabilne, bezpieczne i przewidywalne źródło energii cieplnej.
Źródło: chip.pl
Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony gsenergia.pl, gdzie znajdą Państwo pełen zakres naszych usług.
Oferujemy m.in.: Audyty Energetyczne, Świadectwa Charakterystyki Energetycznej oraz nasze nowości: Technologie Wodorowe, Wsparcie w Pozyskiwaniu Fuduszy i rozwiązania w zakresie Dekarbonizacji.
Odkryj więcej!
