Transformacja przyspiesza – Polskie spółki wybierają miks przyszłości.

Transformacja polskiej energetyki przyspiesza. Jeszcze niedawno węgiel odpowiadał za niemal całą krajową produkcję energii elektrycznej, dziś jego udział spadł do około 60 procent. Ten proces nie jest już kwestią deklaracji, lecz realnych działań inwestycyjnych największych spółek energetycznych. Coraz wyraźniej widać, że kluczowe grupy – takie jak TAURON i PGE – przebudowują swoje strategie w kierunku miksu opartego na gazie, odnawialnych źródłach energii, magazynach energii, a w przyszłości także na technologii SMR i zielonym wodorze.

Kierunek TAURON: elastyczność i wodór

TAURON przygotowuje się do stopniowego odchodzenia od jednostek węglowych, stawiając na technologie szybkie w uruchomieniu i zdolne do stabilizowania systemu. Wśród najważniejszych projektów pojawiają się elektrownie gazowe OCGT, a także duże magazyny energii – po około 225 MW każdy – m.in. w Jaworznie.

Równolegle spółka inwestuje w produkcję zielonego wodoru. Elektrolizer o mocy 20 MW ma być jednym z pierwszych kroków ku budowie lokalnych ekosystemów wodorowych, wspierających przemysł oraz transport.

Strategia PGE: gaz, SMR i największe magazyny energii

PGE realizuje własny plan transformacji, w którego centrum znajduje się blok gazowy 600 MW w kompleksie Gryfino–Dolna Odra. Spółka pracuje również nad jednym z największych w Europie magazynów energii o mocy 400 MW i pojemności co najmniej 800 MWh.

Istotną częścią strategii PGE jest również analiza lokalizacji dla pierwszych małych reaktorów modułowych SMR. Obszar elektrowni Turów jest jednym z rozważanych miejsc, co stanowi potencjalnie przełomową zmianę w przyszłym miksie energetycznym Polski.

Społeczny wymiar transformacji

Zmiana technologiczna pociąga za sobą konieczność wsparcia społeczności i pracowników instalacji węglowych. PGE przygotowała pakiet osłonowy dla personelu Elektrowni Dolna Odra wart ponad 250 milionów złotych.

Transformacja energetyczna staje się więc również procesem społecznym: obejmuje przekwalifikowanie pracowników, tworzenie nowych miejsc pracy w sektorach OZE, magazynowania energii czy wodoru oraz budowanie kompetencji przyszłości.

Rola cyfryzacji jako fundamentu transformacji

W debacie publicznej dominują inwestycje w OZE, gaz, wodór i SMR. Tymczasem niewystarczająco podkreśla się element, który de facto zdecyduje o sukcesie lub fiasku całego procesu – cyfrową warstwę zarządzania systemem energetycznym.

System oparty na danych

W modelu dominacji węgla system był stosunkowo prosty. Dziś energetyka zmienia się w sieć tysięcy niezależnych źródeł: farm fotowoltaicznych, wiatrowych, magazynów, prosumentów, instalacji gazowych, a w przyszłości reaktorów SMR. Nie da się nimi zarządzać bez zaawansowanych platform predykcyjnych, algorytmów sztucznej inteligencji i automatycznego równoważenia popytu i podaży.

Nowa rola spółek energetycznych

W najbliższych latach PGE, TAURON i inne grupy będą nie tylko wytwórcami energii, ale przede wszystkim operatorami danych. To dane staną się ich głównym zasobem, kluczem do elastyczności i fundamentem ich konkurencyjności w Europie.

Aktywny klient

System energetyczny będzie wymagał aktywnego udziału odbiorców, którzy staną się prosumentami, będą korzystać z magazynów energii, ładować pojazdy elektryczne i reagować na dynamiczne ceny. Bez cyfrowych narzędzi – intuicyjnych, automatyzujących decyzje – ten model nie zadziała.

Ryzyko zapóźnienia

Jeśli warstwa cyfrowa transformacji nie zostanie wdrożona w sposób skoordynowany, Polska może utracić elastyczność systemu i narazić się na wyższe koszty. Sektor energetyczny staje się dziś sektorem informatycznym – i ta świadomość powinna wejść do strategii publicznych oraz firmowych.

Wnioski

Transformacja energetyczna w Polsce jest faktem. Węgiel przestaje być podstawą systemu, zastępowany gazem, OZE, magazynami energii, a w przyszłości technologią jądrową i wodorową. Jednak prawdziwy przełom będzie możliwy dopiero wtedy, gdy system stanie się zarządzany cyfrowo – elastyczny, inteligentny i precyzyjnie sterowany danymi.

To właśnie ta „niewidzialna” warstwa stanie się najważniejszym elementem przyszłego systemu energetycznego Polski.

Źródło: energia.rp.pl, gkpge.pl, tauron.pl