Polska nie planuje obecnie budowy nowych połączeń elektroenergetycznych z sąsiednimi krajami. Jak podają Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE), analizy nie potwierdziły zasadności inwestycji, a główną barierą pozostają koszty. Decyzja ta wzbudza dyskusję – zarówno wśród ekspertów, jak i przemysłu, który od lat podkreśla potrzebę większej integracji z europejskim rynkiem energii.
Spis treści
Ograniczone możliwości wymiany energii
Obecnie Polska posiada zdolność importu i eksportu energii na poziomie około 5 gigawatów w obu kierunkach. Choć liczba ta może wydawać się wysoka, stanowi zaledwie około 4,3 procenta rekomendowanego przez Komisję Europejską poziomu 10 procent. Oznacza to, że Polska wciąż znajduje się poniżej unijnego celu, który ma zapewnić lepsze bezpieczeństwo i stabilność systemu.
PSE tłumaczy swoją decyzję analizami opłacalności. Każde nowe połączenie międzysystemowe wymaga bowiem nie tylko budowy samej infrastruktury transgranicznej, lecz także modernizacji i rozbudowy krajowych sieci przesyłowych. To inwestycje idące w miliardy złotych, które ostatecznie musiałyby znaleźć odzwierciedlenie w taryfach przesyłowych, a więc w rachunkach odbiorców końcowych.
Z kolei przedstawiciele przemysłu argumentują, że większa liczba połączeń z sąsiadami mogłaby zwiększyć konkurencyjność i obniżyć hurtowe ceny energii w Polsce. W ich ocenie, zamknięcie się na nowe interkonektory może ograniczyć dostęp do tańszej energii z regionów o niższych kosztach produkcji, szczególnie w okresach dużej zmienności cen.
Koszty kontra bezpieczeństwo
Decyzja o wstrzymaniu rozbudowy połączeń to nie tylko kwestia finansowa, ale także strategiczna. Polska energetyka znajduje się dziś w okresie głębokiej transformacji – rośnie udział odnawialnych źródeł, a jednocześnie wciąż funkcjonują duże moce węglowe. System musi więc elastycznie reagować na wahania podaży i popytu.
Brak nowych interkonektorów może oznaczać ograniczoną możliwość importu energii w sytuacjach niedoboru mocy, na przykład podczas awarii lub w okresach niskiej produkcji z OZE. Z drugiej strony – obecne połączenia oraz budowany kabel Harmony Link z Litwą wciąż dają Polsce pewien bufor bezpieczeństwa energetycznego.
Nowy kierunek: inteligentne sieci i magazyny energii
Warto jednak zwrócić uwagę na aspekt, który może całkowicie zmienić dotychczasowe podejście do inwestycji przesyłowych. Rozwój cyfrowych sieci energetycznych i magazynów energii sprawia, że znaczenie klasycznych interkonektorów stopniowo maleje.
Nowoczesne magazyny – zarówno przemysłowe, jak i rozproszone – pozwalają gromadzić energię w momentach nadprodukcji i oddawać ją w okresach deficytu, stabilizując krajowy system bez konieczności importu. Równolegle rozwijane są systemy zarządzania popytem, które dzięki algorytmom i technologii smart grid potrafią dynamicznie dopasować zużycie energii do jej dostępności.
To właśnie cyfryzacja i lokalne zasoby elastyczności mogą w przyszłości pełnić rolę „wirtualnych interkonektorów” – zwiększając bezpieczeństwo energetyczne bez konieczności budowy kolejnych, kosztownych linii.
Co dalej z polską polityką energetyczną?
Dla Polski oznacza to konieczność wyważenia dwóch ścieżek rozwoju. Z jednej strony warto utrzymać integrację z europejskim systemem elektroenergetycznym – szczególnie w kontekście transformacji i rosnącej roli OZE. Z drugiej – rosnące znaczenie technologii cyfrowych, lokalnych magazynów i automatyzacji może pozwolić na budowę bardziej elastycznego, niezależnego systemu.
Kierunek, który dziś obierze krajowa energetyka, zadecyduje o tym, czy Polska będzie importerem bezpieczeństwa, czy raczej jego eksporterem – w oparciu o nowoczesne, inteligentne sieci zdolne do samoregulacji.
Źródło: pse.pl, energia.rp.pl
Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony gsenergia.pl, gdzie znajdą Państwo pełen zakres naszych usług.
Oferujemy m.in.: Audyty Energetyczne, Świadectwa Charakterystyki Energetycznej oraz nasze nowości: Technologie Wodorowe, Wsparcie w Pozyskiwaniu Fuduszy i rozwiązania w zakresie Dekarbonizacji.
Odkryj więcej!
