We wrześniu sytuacja prosumentów ponownie się pogorszyła. Rynkowa cena energii dla prosumentów (RCEm) spadła poniżej poziomu z lipca – wynika z danych Polskich Sieci Elektroenergetycznych. To kolejny sygnał, że system net-billingu w obecnej formie nie zapewnia stabilności finansowej inwestycjom w fotowoltaikę. W tle rośnie pytanie: jak chronić prosumentów przed coraz bardziej nieprzewidywalnym rynkiem energii?
Spis treści
Gdy słońce świeci, pieniądze topnieją
Jeszcze niedawno fotowoltaika była synonimem oszczędności i niezależności. Dziś coraz częściej staje się źródłem frustracji. Niskie RCEm oznacza, że prąd oddawany do sieci w ramach net-billingu przynosi prosumentom symboliczne korzyści.
Eksperci wskazują na kilka przyczyn: duże nasłonecznienie, nadprodukcję w godzinach południowych, niewystarczającą elastyczność systemu elektroenergetycznego oraz ograniczoną liczbę magazynów energii. Efekt? W godzinach największej produkcji fotowoltaika zalewa rynek, ceny hurtowe spadają, a zyski prosumentów topnieją.
RCEm – wskaźnik nastrojów na rynku energii
RCEm (Rynkowa Cena Energii Miesięczna) to kluczowy element systemu net-billingu, określający wartość, jaką prosument uzyskuje za oddaną energię. Niestety, wskaźnik ten jest całkowicie zależny od sytuacji rynkowej.
Wiosną 2025 roku cena RCEm osiągnęła rekordowo niski poziom 163,19 zł/MWh – najniższy w historii. Lipiec przyniósł chwilową poprawę (ok. 285 zł/MWh), ale wrzesień pokazał, że trend spadkowy powraca.
W praktyce oznacza to, że tysiące właścicieli instalacji PV oddają energię do sieci po cenach, które często nie pokrywają nawet kosztów utrzymania systemu.
System net-billingu: dobre założenia, złe realia
Net-billing miał być nowoczesnym, rynkowym rozwiązaniem, które nagradza efektywność. W teorii — prosument sprzedaje nadwyżki, kupuje energię, gdy jej potrzebuje, i zarabia na optymalizacji zużycia. W praktyce jednak staje się zakładnikiem rynku hurtowego.
-
Gdy energii w systemie jest zbyt dużo – cena drastycznie spada.
-
Gdy sieć jest przeciążona – nadwyżki nie znajdują odbiorcy.
-
Gdy popyt rośnie – prosument już nie ma czego sprzedać.
Eksperci alarmują, że brak minimalnej gwarantowanej ceny odbiera inwestycjom w OZE stabilność, a rynek energii – zamiast sprzyjać prosumentom – coraz częściej działa przeciwko nim.
Nowy kierunek: mikrosieci i agregatorzy energii
W tym kontekście coraz częściej mówi się o rozwiązaniu, które może zrewolucjonizować energetykę obywatelską – mikrosieciach lokalnych i agregatorach energii.
Mikrosieć to lokalny system łączący prosumentów, odbiorców i magazyny energii. Dzięki niemu nadwyżki z paneli fotowoltaicznych mogą być spożytkowane przez sąsiadów, zużyte w lokalnych pompach ciepła czy przechowane w magazynie zamiast oddawania ich do sieci po niskiej cenie RCEm.
Agregator energii to z kolei podmiot, który zbiera dane z wielu źródeł, optymalizuje przepływy i rozliczenia, a następnie sprzedaje energię na rynku w imieniu całej grupy. W praktyce oznacza to, że mieszkańcy mogą uzyskać lepsze stawki, mniejsze straty i większą niezależność.
Osiedla, które uczą się energii
Wyobraźmy sobie osiedle 50 domów z instalacjami PV. Każdy z nich w południe produkuje więcej, niż zużywa. W tradycyjnym modelu nadmiar energii trafia do sieci po niskiej stawce RCEm. W modelu mikrosieci:
-
nadwyżki ładują lokalne magazyny,
-
część zasila ładowarki aut elektrycznych,
-
agregator decyduje, kiedy energię najlepiej sprzedać,
-
mieszkańcy obniżają rachunki nawet o 30–40%, a system krajowy odczuwa mniejszą presję.
To rozwiązanie, które nie tylko chroni portfele prosumentów, ale też stabilizuje cały system elektroenergetyczny.
Czas na rewolucję w rozliczeniach
Aby mikrosieci i agregatorzy mogli działać w Polsce na pełną skalę, potrzebne są trzy elementy:
-
jasne regulacje prawne,
-
programy wsparcia dla wspólnot energetycznych,
-
rozwój infrastruktury inteligentnych liczników i systemów zarządzania energią.
Źródło: globenergia.pl
Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony gsenergia.pl, gdzie znajdą Państwo pełen zakres naszych usług.
Oferujemy m.in.: Audyty Energetyczne, Świadectwa Charakterystyki Energetycznej oraz nasze nowości: Technologie Wodorowe, Wsparcie w Pozyskiwaniu Fuduszy i rozwiązania w zakresie Dekarbonizacji.
Odkryj więcej!