Program „Czyste Powietrze” od lat pełni ważną rolę w przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom powietrza w Polsce. Dzięki temu projektowi możliwa jest termomodernizacja budynków oraz wymiana starych źródeł ciepła na bardziej ekologiczne rozwiązania. Niestety, w ostatnim czasie program zmaga się z poważnymi problemami, które przykuły uwagę opinii publicznej i doprowadziły do konieczności wprowadzenia istotnych reform. Co wydarzyło się w ostatnich miesiącach? Jakie zmiany są planowane i co czeka beneficjentów?
Spis treści
- 1 Problemy, które wymusiły zmiany
- 2 Nadużycia w programie – Skala i rodzaje nieprawidłowości
- 3 Zawieszenie programu jako szansa na reformy
- 4 Jakie Zmiany Zostaną Wprowadzone?
- 5 Limity, zaliczki i ochrona beneficjentów
- 6 Kompleksowa modernizacja energetyczna – Nowe wymogi
- 7 Przygotowanie do wznowienia programu – Co muszą zrobić beneficjenci?
- 8 Reforma jako inwestycja w przyszłość
Problemy, które wymusiły zmiany
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odkrył, że skala nadużyć w programie jest zatrważająca. W pierwszej połowie 2024 roku przeprowadzono prawie 4,7 tysiąca kontroli, a w 12% z nich wykryto poważne nieprawidłowości. W całej Polsce złożono aż 103 zawiadomienia do prokuratury, z czego najwięcej w województwie kujawsko-pomorskim.
Nadużycia w programie – Skala i rodzaje nieprawidłowości
Jakie były najczęstsze problemy? Okazało się, że wykonawcy zawyżali koszty, realizowali inwestycje niskiej jakości, a nawet wymuszali pełnomocnictwa na nieświadomych beneficjentach. Wiele z tych działań miało charakter systemowy, co wzbudziło uzasadnione podejrzenia o zorganizowaną działalność przestępczą.
Zawieszenie programu jako szansa na reformy
W odpowiedzi na te doniesienia podjęto decyzję o czasowym zawieszeniu programu. Taki ruch umożliwił przygotowanie gruntownych reform, które mają na celu ochronę beneficjentów oraz przywrócenie zaufania do systemu. Władze zapowiedziały, że program powróci w nowej odsłonie na wiosnę 2025 roku.
Jakie Zmiany Zostaną Wprowadzone?
Wprowadzone zostaną zmiany, które mają na celu uszczelnienie procedur i zapewnienie, że wsparcie trafi do tych, którzy rzeczywiście tego potrzebują.
Limity, zaliczki i ochrona beneficjentów
Jedną z kluczowych zmian będzie wprowadzenie limitów na poszczególne kategorie kosztów. Dzięki temu wykonawcy nie będą mogli zawyżać rachunków, a beneficjenci nie zostaną narażeni na nadmierne wydatki. Dodatkowo pieniądze z dotacji będą trafiały bezpośrednio na specjalne konto beneficjenta, a nie wykonawcy, co ma zapobiec wyłudzaniu zaliczek. Wprowadzone zostaną także surowsze kryteria dotyczące własności nieruchomości. Aby uzyskać maksymalne dofinansowanie, beneficjent będzie musiał wykazać, że jest właścicielem budynku przez co najmniej trzy lata.
Kompleksowa modernizacja energetyczna – Nowe wymogi
Zwiększony zostanie również nacisk na kompleksową modernizację energetyczną. Wcześniej możliwe było uzyskanie wsparcia na wymianę pojedynczych elementów, takich jak okna, ale teraz program będzie wymagał osiągnięcia określonego standardu efektywności energetycznej całego budynku.
Przygotowanie do wznowienia programu – Co muszą zrobić beneficjenci?
Osoby, które planują skorzystać z programu, powinny dobrze się przygotować. Kluczowe będzie dokładne przeanalizowanie zasad oraz skompletowanie wymaganej dokumentacji. Należy sprawdzić, czy spełnia się kryteria dochodowe, a także zadbać o aktualny audyt energetyczny budynku, jeśli jest on wymagany. Ważne jest również staranne wybranie wykonawcy. Warto korzystać z usług firm certyfikowanych przez NFOŚiGW i unikać podpisywania umów z nieznanymi podmiotami, które mogą nie mieć odpowiedniego doświadczenia lub zabezpieczenia w postaci ubezpieczenia OC.
Reforma jako inwestycja w przyszłość
Choć wprowadzenie reform może wiązać się z pewnymi trudnościami, ich celem jest zapewnienie, że program „Czyste Powietrze” będzie działał skuteczniej i bardziej transparentnie. Warto pamiętać, że jest to inwestycja w lepszą przyszłość – zarówno pod względem ekologicznym, jak i finansowym. Zmienione zasady mają służyć nie tylko ochronie środowiska, ale również podniesieniu standardu życia tysięcy Polaków. Warto z nich skorzystać, ale jeszcze bardziej warto się na to dobrze przygotować.
GS ENERGIA wspiera beneficjentów programu „Czyste Powietrze” w skutecznym pozyskiwaniu dotacji i realizacji niezbędnych formalności, takich jak audyty energetyczne czy świadectwa charakterystyki energetycznej.
Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony gsenergia.pl, gdzie znajdą Państwo pełen zakres naszych usług.
