Kotły to urządzenia, które przekształcają w procesie spalania energię chemiczną zawartą w paliwie na energię cieplną. Ta może być przekazana odbiorcy na przykład za pośrednictwem wody obiegu ciepłowniczego. W praktyce zarówno kotły kondensacyjne, jak i tradycyjne służą do ogrzewania wody zasilającej instalacje ogrzewania budynku i przygotowania ciepłej wody użytkowej.
W wyniku spalania paliwa powstaje ciepło i spaliny, w których skład wchodzą przede wszystkim dwutlenek węgla i para wodna. Poza wodą powstającą w wyniku przekształcania termicznego gazu, węgla do spalin przechodzi również woda, która była zawarta w paliwie i powietrzu użytym do przeprowadzenia procesu. Wiemy więc, że powstające spaliny zawierają sporo pary wodnej. Może ona ulegać kondensacji, czyli przejściu z fazy gazowej do ciekłej. Podczas zmiany stanu skupienia wydziela się energia, które można wykorzystać na zaspokojenie potrzeb cieplnych. Aby doprowadzić do takiej sytuacji wystarczy, że spaliny ochłodzone zostaną w wymienniku ciepła do temperatury punktu rosy. Właśnie to zjawisko wykorzystują kotły kondensacyjne.
W kotłach kondensacyjnych wymiennik ciepła jest zbudowany tak, aby umożliwiał schłodzenie spalin do temperatury punktu rosy. Właśnie wtedy następuje wykorzystanie ciepła, które w kotłach tradycyjnych zostaje wydalone przez komin razem ze spalinami.
Obecność wody w stale ciekłym, szczególnie z rozpuszczonymi w skroplinach agresywnymi związkami chemicznymi, w zwykłym kotle powodowałaby zniszczenie typowych materiałów używanych do konstrukcji tego typu urządzeń. Dlatego w kotłach kondensacyjnych stosuje się materiały odporne na działanie substancji żrących, np. Stal kwasoodporną.
Obecnie na rynku dostępne są niewielkie kotły kondensacyjne, które można wykorzystywać do ogrzewania małych obiektów. Dlaczego warto rozważyć wybór tej technologii? Kotły kondensacyjne mogą pracować z relatywnie wyższą sprawnością w porównaniu do kotłów tradycyjnych. Oznacza to, że w bardziej efektywny sposób wykorzystują paliwo, obniżając koszty eksploatacji. Dzięki odzyskowi energii kondensacji pary wodnej sprawność takich kotłów może przekraczać 100%.
109% sprawności wydaje się podejrzane? Kiedy opracowywano definicję sprawności kotłów dostępne były jedynie kotły konwencjonalne. Według niej w spalinach powstających w wyniku spalania w kotle zawsze znajduje się dwutlenek węgla i para wodna. Sprawność określono jako ilość ciepła uwalnianą podczas spalania paliwa, nie uwzględniając ciepła kondensacji pary wodnej. W ten sposób doliczając wykorzystywaną przez kotły kondensacyjne energię skraplania pary wodnej możliwe jest uzyskanie sprawności wyższej niż 100%.
W wyniku zastosowania kotłów kondensacyjnych można oczekiwać korzyści takich jak oszczędność paliwa nawet o 30%, co oznacza również oszczędności finansowe, długą żywotność kotła, zwrot kosztów inwestycji nawet po 4 latach.