Termin „gospodarka niskoemisyjna” oznacza gospodarkę charakteryzującą się przede wszystkim oddzieleniem wzrostu emisji gazów cieplarnianych od wzrostu gospodarczego, głównie poprzez ograniczenie wykorzystania paliw kopalnych. Gospodarka niskoemisyjna opiera się przede wszystkich na efektywności energetycznej, wykorzystaniu OZE i zwalczaniu „niskiej emisji” poprzez zastosowanie odpowiednich niskoemisyjnych technologii.
Koncepcja lokalnych Planów gospodarki niskoemisyjnej (PGN) nawiązuje do opracowanego przez Ministerstwo Gospodarki, Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej (NPRGN), którego celem było zaplanowanie transformacji gospodarki wysokoemisyjnej w niskoemisyjną. Pomysł wdrożenia PGN oparto na funkcjonującym od 2008 r. europejskim „Porozumieniu burmistrzów”.
Jednostki samorządu terytorialnego, które chcą pozyskać dofinansowania w latach 2014-2020 na działania w zakresie termomodernizacji budynków czy na wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, muszą sporządzić Plan gospodarki niskoemisyjnej. Ponadto PGN może również pomóc w ubieganiu się o finansowanie działań z innych komplementarnych źródeł: Programu działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE) w latach 2014-2020, funduszy EOG oraz środków krajowych (dysponowanych przez NFOŚiGW).
Działanie 9.3 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej – plany gospodarki niskoemisyjnej realizowane jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007 – 2013, Priorytet IX Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna.
Celem działania jest wsparcie zgodnie z przyjętym w 2009 r. pakietem energetyczno-klimatycznych działań na rzecz realizacji pakietu klimatyczno-energetycznego do roku 2020, tj.:
1) redukcji emisji gazów cieplarnianych;
2) zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych;
3) redukcji zużycia energii finalnej, co ma zostać zrealizowane poprzez podniesienie efektywności energetycznej,
a także do poprawy jakości powietrza na obszarach, na których odnotowano przekroczenia jakości poziomów dopuszczalnych stężeń w powietrzu i realizowane są programy (naprawcze) ochrony powietrza (POP) oraz plany działań krótkoterminowych (PDK).
W ramach Działania 9.3, zgodnie z regulaminem konkursu, wsparcie mogą uzyskać:
Działania obligatoryjne:
1) opracowanie, bądź aktualizacja planu gospodarki niskoemisyjnej dla gminy (poprzez zlecenie jego wykonania firmie zewnętrznej, bądź przez wykonanie przez pracowników gminy, rozliczając koszty osobowe),
2) stworzenie w gminie bazy danych zawierającej wyselekcjonowane i usystematyzowane informacje pozwalające na ocenę gospodarki energią w mieście/gminie oraz w jego/jej poszczególnych sektorach i obiektach, oraz inwentaryzację emisji gazów cieplarnianych,
3) szkolenia dla pracowników gmin na temat problematyki związanej z tworzeniem
planów gospodarki niskoemisyjnej,
4) informacja i promocja dotycząca udziału dofinansowania PO IiŚ w stworzeniu planów gospodarki niskoemisyjnej oraz upublicznianie informacji o opracowaniu planów.
Działania fakultatywne:
5) opracowanie elementów wykorzystywanych w opracowywanych, bądź aktualizowanych planach zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i gaz (lub ich założeń),
6) przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Innym istotnym wymogiem dla tego planu jest konieczność zapewnienia spójności działań z wieloletnim planem finansowym w danej gminie.
PGN opracowywany jest na podstawie wykonanej inwentaryzacji emisji gazów cieplarnianych z obszaru gminy, opartej na jej bilansie energetycznym. Ujęte są w niej budynki publiczne i mieszkalne, transport, gospodarka odpadami oraz przemysł i usługi.
Maksymalny udział dofinansowania z NFOŚiGW w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu wynosi 85%.
Jaki jest cel Planu gospodarki niskoemisyjnej?
PGN jest dokumentem strategicznym, którego podstawowym celem jest określenie wizji gminy w kierunku gospodarki niskoemisyjnej na lata 2014-2020 (z możliwością wydłużenia perspektywy czasowej). Oprócz wizji plan ten określa sposób jej realizacji, tj.: opisuje działania planowane (inwestycyjne i nieinwestycyjne), możliwości i sposoby finansowani oraz plan wdrażania, weryfikacji i monitoringu ich realizacji w tym czasie.
Źródło: misja-emisja.pl, mg.gov.pl, nfosigw.gov.pl
