Carbon capture and storage, czyli wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla w głębokich formacjach geologicznych. CCS jest jednym ze sposobów na ograniczenie efektu cieplarnianego. Eksperci twierdzą, że jedynie połączenie technologi CCS wraz z poprawą efektywności energetycznej oraz odnawialnymi źródłami energii pozwoli na ograniczenie emisji CO2 o 50% do 2050 r.
Projekt polityki energetycznej Polski do 2050 r. również zakłada wykorzystanie CCS do ograniczenie emisji CO2.
Na proces CCS składa się oddzielanie i usuwanie dwutlenku węgla podczas spalania paliw kopalnych, jego transport i zatłaczanie do wybranej struktury geologicznej. Odseparowywanie dwutlenku węgla jest najdroższym etapem całego procesu CCS. Wykonywany jest obecnie na trzy sposoby:
- Wychwytywanie przed spalaniem (pre-combustion)
- Wychwytywanie po spalaniu (post – combustion )
- Tlenowe spalanie węgla (oxy – combustion)
Oddzielanie dwutlenku węgla od pozostałych paliw kopalnych najczęściej zachodzi na drodze adsorpcji fizycznej, bądź absorpcji chemicznej. Wyróżnia się następujące sposoby składowania dwutlenku węgla:
- szczerpane złoża gazu – stanowią naturalnie jedno z najbezpieczniejszych miejsc dla CO2, dodatkowo znajomość technologii eksploatacji złóż gazu zwiększa szanse na bezpieczne przechowywanie dwutlenku węgla
- szczerpane złoża ropy
- głębokie warstwy solankowe (dwutlenek węgla rozpuszcza się w wodzie znajdującej się w formacji geologicznej i opada na dno – woda zawierająca CO2 jest zazwyczaj cięższa od zwykłej wody)
Najważniejszym parametrem w składowaniu CO2 jest odpowiednia izolacja nadkładu skalnego (uniemożliwiająca ucieczki dwutlenku węgla). Jednak w obliczu gromadzenia dużych ilości dwutlenku węgla pod ziemią pojawia się pytanie czy nie zagraża on warstwom wody pitnej? Należy pamiętać, że wtłaczanie CO2 pod ziemię odbywa się na znacznie większych głębokościach niż poziom wody słodkiej.
Pionierami w magazynowaniu dwutlenku węgla w Europie są Niemcy oraz Ukraina, na świecie są nimi Stany Zjednoczone i Rosja. Według badań prowadzonych przez Państwowy Instytut Geologiczny tereny najbardziej perspektywiczne na gromadzenie dwutlenku węgla pod ziemią w Polsce to obszar Karpat i Zapadliska Przedkarpackiego.
Według International Energy Agency rozwój CCS przyczyni się do przejścia z gospodarki wysokoemisyjnej do niskoemisyjnej jeśli będą w to zaangażowane władze polityczne i będzie prowadzona odpowiednia polityka wspomagająca rozwój CCS.
Carbon Capture and Storage to przede wszystkim:
- sposób na ograniczenie efektu cieplarnianego
- bezpieczne magazynowanie CO2
- wykorzystanie nieczynnych rurociągów naftowych i gazowych do wtłaczania i taransportu CO2
- możliwość wykorzystania wodoru wytwarzanego w procesie wstępnego spalania (pre-combustion) do napędzania pojazdów
Poniżej prezentujemy film promujący CCS:
Źródło: Zero Emissions Platform (ZEP)
Źródło: iea.org, ccsassociation.org, pgi.gov.pl, polsl.pl
